آشپزی اسلامی

آشپزی نوین بر اساس اصول طب اسلامی

آشپزی اسلامی

آشپزی نوین بر اساس اصول طب اسلامی

آشپزی اسلامی

🔹غذاها و آشپزی بر اساس مواد غذایی وارد شده در روایات اهل بیت (ع) بر مبنای اصول طب اسلامی🔹

۳ مطلب در بهمن ۱۳۹۹ ثبت شده است

۰۵
بهمن

غذای زن باردار،خرما در روایات،غذای زن زائو در روایات،بهترین غذا برای زن بارداری،تغذیه بارداری،خرما در بارداری،خرما برای زن باردار،خرمای عجوه،عجوه،آشپزی اسلامی،تغذیه اسلامی،ماجرای تولد مسیح،



بهترین خوراکی در دوران بارداری و زایمان

🔸داستان حضرت مریم سلام الله علیها 🔸


⚜️ واذْکُرْ فِی الْکِتَابِ مَرْیَمَ إِذِ انْتَبَذَتْ مِنْ أَهْلِهَا مَکَانًا شَرْقِیًّا ﴿١٦﴾ فَاتَّخَذَتْ مِنْ دُونِهِمْ حِجَابًا فَأَرْسَلْنَا إِلَیْهَا رُوحَنَا فَتَمَثَّلَ لَهَا بَشَرًا سَوِیًّا ﴿١٧﴾ قَالَتْ إِنِّی أَعُوذُ بِالرَّحْمَنِ مِنْکَ إِنْ کُنْتَ تَقِیًّا ﴿١٨﴾ قَالَ إِنَّمَا أَنَا رَسُولُ رَبِّکِ لأهَبَ لَکِ غُلامًا زَکِیًّا ﴿١٩﴾ قَالَتْ أَنَّى یَکُونُ لِی غُلامٌ وَلَمْ یَمْسَسْنِی بَشَرٌ وَلَمْ أَکُ بَغِیًّا ﴿٢٠﴾ قَالَ کَذَلِکِ قَالَ رَبُّکِ هُوَ عَلَیَّ هَیِّنٌ وَلِنَجْعَلَهُ آیَةً لِلنَّاسِ وَرَحْمَةً مِنَّا وَکَانَ أَمْرًا مَقْضِیًّا ﴿٢١﴾ فَحَمَلَتْهُ فَانْتَبَذَتْ بِهِ مَکَانًا قَصِیًّا ﴿٢٢﴾ فَأَجَاءَهَا الْمَخَاضُ إِلَى جِذْعِ النَّخْلَةِ قَالَتْ یَا لَیْتَنِی مِتُّ قَبْلَ هَذَا وَکُنْتُ نَسْیًا مَنْسِیًّا ﴿٢٣﴾ فَنَادَاهَا مِنْ تَحْتِهَا أَلا تَحْزَنِی قَدْ جَعَلَ رَبُّکِ تَحْتَکِ سَرِیًّا ﴿٢٤﴾ وَهُزِّی إِلَیْکِ بِجِذْعِ النَّخْلَةِ تُسَاقِطْ عَلَیْکِ رُطَبًا جَنِیًّا ﴿٢٥﴾ فَکُلِی وَاشْرَبِی وَقَرِّی عَیْنًا فَإِمَّا تَرَیِنَّ مِنَ الْبَشَرِ أَحَدًا فَقُولِی إِنِّی نَذَرْتُ لِلرَّحْمَنِ صَوْمًا فَلَنْ أُکَلِّمَ الْیَوْمَ إِنْسِیًّا ﴿٢٦﴾

🔺 و یاد کن در کتاب مریم را، آنگاه که به مکانی در شرق از خانواده خود دور شد(16)پس زمانی که تنها شد و از دسترس آنان خارج شد، ما روح خود را (روح القدس که فرشته مقرب است) بر او فرستادیم و او در صورت بشری زیبا و بی عیب و نقص بر او ظاهر شد(17) (مریم‌ ترسیده و) گفت: اگر پرهیزگارى، من از تو به خداى رحمان پناه مى‌برم(18) گفت:من فقط فرستاده پروردگار توام، براى اینکه به تو پسرى پاکیزه ببخشم(19) (مریم)گفت:چگونه مرا پسرى باشد با آنکه بشری مرا لمس نکرده و بدکار نبوده‌ام؟(20) گفت: (فرمان‌) چنین است، پروردگارت گفت که آن بر من آسان است، و او را نشانه‌اى براى مردم و رحمتى از جانب خویش قرار دهیم، و (این‌) دستورى قطعى بود.(21) پس (مریم‌) به او (عیسى‌) آبستن شد و با او به مکان دوری کناره گرفت(پناهنده شد)(22) تا درد زایمان، او را به سوى تنه درخت خرمایى کشانید. گفت: «اى کاش، پیش از این مرده بودم و یکسر فراموش‌شده بودم(23) پس، از زیرِ او (فرشته‌ یا کودک) وى را ندا داد که: غمگین نباش، پروردگارت زیر تو چشمه آبى پدید آورده است(24) و تنه درخت خرما را به طرف خود تکان بده ، بر تو خرماى تازه مى‌ریزد(25) و (از خرما) بخور و (از آب) بنوش و دیده روشن دار. پس اگر کسى از آدمیان را دیدى، بگو: من براى (خداى‌) رحمان روزه نذر کرده‌ام، و امروز مطلقاً با انسانى سخن نخواهم گفت(26)

📔 سوره مبارکه مریم آیات 16 تا 26


👈 و رُوِیَ عَنِ الْبَاقِرِ ع‏ أَنَّهُ تَنَاوَلَ جَیْبَ مِدْرَعَتِهَا فَنَفَخَ نَفْخَةً فَکَمَلَ الْوَلَدُ فِی‏ الرَّحِمِ‏ مِنْ‏ سَاعَتِهِ‏ کَمَا یَکْمُلُ الْوَلَدُ فِی أَرْحَامِ النِّسَاءِ تِسْعَةَ أَشْهُرٍ فَخَرَجَتْ مِنَ الْمُسْتَحَمِ‏ وَ هِیَ حَامِلٌ مُثْقِلٌ فَنَظَرَتْ إِلَیْهَا خَالَتُهَا فَأَنْکَرَتْهَا وَ مَضَتْ مَرْیَمُ عَلَى وَجْهِهَا مُسْتَحْیِیَةً مِنْ خَالَتِهَا وَ مِنْ زَکَرِیَّا.

از امام باقر روایت شده که او جیب پوشش مخصوص عبادت که بر تن مریم (بود را گرفت و یک بار در آن دمید، پس بچّه فوراً در رحم او کامل گشت آن گونه که بعد از گذشت نُه ماه در رحم زنان کامل می گردد، سپس درحالی‌که باردار و سنگین شده بود از حمام خارج شد و خاله اش به او نگاه و سرزنشش کرد، مریم (درحالی‌که در مقابل خاله و شوهر خاله اش زکریا احساس شرمندگی می کرد، راه در پیش گرفت و آهنگ رفتن کرد.

📚 بحار الأنوار (ط - بیروت)،ج14،ص225
📚 مجمع البیان فی تفسیر القرآن،ج‏6،ص789
📚 تفسیر الصافی،ج3،ص277
📚 تفسیر نور الثقلین،ج3،ص328
📚 تفسیر کنز الدقائق و بحر الغرائب،ج8،ص209


👈قالَ الْبَاقِرُ ع إِنَّ مَرْیَمَ بُشِّرَتْ بِعِیسَى فَبَیْنَا هِیَ فِی الْمِحْرَابِ إِذْ تَمَثَّلَ لَهَا الرُّوحُ الْأَمِینُ بَشَراً سَوِیّاً قالَتْ إِنِّی أَعُوذُ بِالرَّحْمنِ مِنْکَ إِنْ کُنْتَ تَقِیًّا قالَ إِنَّما أَنَا رَسُولُ رَبِّکِ لِأَهَبَ لَکِ غُلاماً زَکِیًّا فَتَفَلَ فِی جَیْبَهَا فَحَمَلَتْ بِعِیسَى‏ ع.

مریم علیها السلام درحالی‌که در محراب بود به او بشارت عیسی داده شد و خداوند روح الامین را به‌سوی او فرستادیم جبرئیل برای مریم (به شکل انسانی کامل ظاهر گشت، [مریم سخت ترسید و] گفت: «اگر خدا ترس هستی، من از تو، به خدای رحمان پناه می‌برم». گفت: «من تنها فرستاده‌ی پروردگار توام؛ [آمده‌ام] تا پسر پاکیزه‌ای به تو ببخشم». آن گاه در گریبان مریم دمید و او به عیسی علیه السلام آبستن شد .

📚 بحار الأنوار (ط - بیروت)،ج14،ص215
📚 قصص الأنبیاء (للراوندی)،ص264


👈و عَنْهُ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ هَمَّامٍ عَنْ جَعْفَرِ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ مَالِکٍ عَنْ سَعْدِ بْنِ عَمْرٍو الزُّهْرِیِّ عَنْ بَکْرِ بْنِ سَالِمٍ عَنْ أَبِیهِ عَنْ أَبِی حَمْزَةَ الثُّمَالِیِّ عَنْ عَلِیِّ بْنِ الْحُسَیْنِ ع فِی قَوْلِهِ تَعَالَى فَحَمَلَتْهُ فَانْتَبَذَتْ بِهِ مَکاناً قَصِیًّا- قَالَ خَرَجَتْ مِنْ دِمَشْقَ حَتَّى أَتَتْ کَرْبَلَاءَ- فَوَضَعَتْهُ فِی مَوْضِعِ قَبْرِ الْحُسَیْنِ ع ثُمَّ رَجَعَتْ مِنْ لَیْلَتِهَا.

امام سجّاد علیه السلام درباره آیه «فَحَمَلَتْهُ فَانتَبَذَتْ بِهِ مَکَانًا قَصِیًّا»؛ او از دمشق خارج شد تا اینکه به کربلا رسید و عیسی علیه السلام را در جایگاه قبرحسین علیه السلام به دنیا آورد و سپس همان شب برگشت.

📚 تهذیب الأحکام (تحقیق خرسان)،ج6،ص73
📚 وسائل الشیعة،ج14،ص517
📚 بحار الأنوار (ط – بیروت)،ج14،ص212
📚 بحار الأنوار (ط – بیروت)،ج98،ص116
📚 تفسیر الصافی،ج3،ص277
📚 البرهان فی تفسیر القرآن،ج3،ص707
📚 تفسیر نور الثقلین،ج3،ص328
📚 تفسیر کنز الدقائق و بحر الغرائب،ج8،ص209

🔺با توجه به فاصله زیاد کربلا تا شام، بعید نیست حضرت مریم سلام الله علیها به وسیله طی الارض این مسافت را طی کرده باشد.



👈عنْ حُمَیْدِ بْنِ زِیَادٍ عَنْ عُبَیْدِ اللَّهِ بْنِ الدِّهْقَانِ عَنْ عَلِیِّ بْنِ الْحَسَنِ الطَّاطَرِیِّ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ زِیَادٍ عَنْ أَبَانٍ عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ: إِنَّ مَرْیَمَ حَمَلَتْ بِعِیسَى تِسْعَ سَاعَاتٍ کُلُّ سَاعَةٍ شَهْراً.

امام صادق علیه السلام: همانا مریم سلام الله علیها نُه ساعت به عیسی علیه السلام آبستن بود (پس از نه ساعت وضع حمل کرد) و هر ساعت به‌اندازه‌ی یک ماه بود.

📚 الکافی (ط - الإسلامیة)،ج8،ص332
📚 تفسیر الصافی،ج3،ص277
📚 وسائل الشیعة،ج21،ص382
📚 البرهان فی تفسیر القرآن،ج3،ص707
📚 بحار الأنوار (ط – بیروت)،ج14،ص219


⚜️ فأَجاءَهَا الْمَخاضُ إِلى جِذْعِ النَّخْلَةِ قالَتْ یا لَیْتَنی مِتُّ قَبْلَ هذا وَ کُنْتُ نَسْیاً مَنْسِیًّا

درد زایمان او را به کنار تنه درخت خرمایى کشاند؛ [آن قدر ناراحت شد که] گفت: «اى کاش پیش از این مرده بودم، و کاملاً فراموش شده بودم»!

📔 سوره مریم آیه 23




👈فلَمَّا بَلَغَتِ النَّخْلَةَ أَخَذَهَا الْمَخَاضُ فَوَضَعَتْ بِعِیسَى‏ علیه السلام.

علیّ‌بن‌ابراهیم: وقتی به آن نخل رسید، درد زایمان او را فرا گرفت و عیسی علیه السلام را وضع حمل نمود.

📚 تفسیر القمی،ج2،ص49
📚 بحار الأنوار (ط – بیروت)،ج14،ص209
📚 تفسیر الصافی،ج3،ص278

⚜️فناداها مِنْ تَحْتِها أَلاَّ تَحْزَنی قَدْ جَعَلَ رَبُّکِ تَحْتَکِ سَرِیًّا

ناگهان از طرف پایین پایش او را صدا زد که: «غمگین مباش! پروردگارت زیر پاى تو چشمه‌ی آبى [گوارا] قرار داده است.

📔 سوره مریم آیه 23

👈و هُزِّی إِلَیْکِ بِجِذْعِ النَّخْلَةِ أَیْ حَرِّکِی النَّخْلَةَ تُساقِطْ عَلَیْکِ رُطَباً جَنِیًّا أَیْ طَیِّباً- وَ کَانَتِ النَّخْلَةُ قَدْ یَبِسَتْ مُنْذُ دَهْرٍ طَوِیلٍ، فَمَدَّتْ یَدَهَا إِلَى النَّخْلَةِ فَأَوْرَقَتْ وَ أَثْمَرَتْ- وَ سَقَطَ عَلَیْهَا الرُّطَبُ الطَّرِیُّ فَطَابَتْ نَفْسُهَا- فَقَالَ لَهَا عِیسَى قَمِّطِینِی وَ سَوِّینِی ثُمَّ افْعَلِی کَذَا وَ کَذَا فَقَمَّطَتْهُ وَ سَوَّتْه‏.

علیّ‌بن‌ابراهیم :«وَ هُزِّی إِلَیْکِ بِجِذْعِ النَّخْلَةِ»؛ و درخت خشکیده را تکان بده! «تُساقِطْ عَلَیْکِ رُطَباً جَنِیًّا»؛ و آن درخت سال‌ها بود که خشکیده بود، امّا به‌محض اینکه مریم علیها السلام دست خود را به درخت زد، درخت شاخ و برگ آورد و میوه داد و خرمای تازه در دامان او ریخت و او با دیدن این منظره آرامش یافت و عیسی علیه السلام به او گفت: مرا بشوی و به پارچه‌ای بپوشان و سپس فلان و فلان کار را برایم انجام بده. مریم علیها السلام چنین کرد.

📚 تفسیر القمی،ج2،ص49
📚 بحار الأنوار (ط – بیروت)،ج14،ص209
📚 البرهان فی تفسیر القرآن،ج3،ص706



⚜️فکُلِی وَاشْرَبِی وَقَرِّی عَیْنًا

و (از خرما) بخور و (از آب) بنوش و دیده روشن دار.

📔 سوره مریم آیه 23




👈عدَّةٌ مِنْ أَصْحَابِنَا عَنِ الْحُسَیْنِ بْنِ الْحَسَنِ بْنِ یَزِیدَ عَنْ بَدْرٍ عَنْ أَبِیهِ قَالَ حَدَّثَنِی سَلَّامٌ أَبُو عَلِیٍّ الْخُرَاسَانِیُّ عَنْ سَلَّامِ بْنِ سَعِیدٍ الْمَخْزُومِیِّ قَالَ:... إِنَّ نَخْلَةَ مَرْیَمَ ع إِنَّمَا کَانَتْ عَجْوَةً وَ نَزَلَتْ مِنَ السَّمَاءِ فَمَا نَبَتَ مِنْ أَصْلِهَا کَانَ عَجْوَةً وَ مَا کَانَ مِنْ لُقَاطٍ فَهُوَ لَوْن‏...

درخت خرماى مریم علیها السلام خرماى عَجوه بود و از آسمان فرود آمد، پس هر چه از ریشه آن روئید، عجوه شد و آنچه هسته‌اش از این سو و آن سو گرفته و کاشته شد لون (خرماى پست) گردید.

📚 الکافی (ط - الإسلامیة)،ج1،ص400
📚 بحار الأنوار (ط - بیروت)،ج47،ص368
📚 تفسیر نور الثقلین،ج3،ص329
📚 تفسیر کنز الدقائق و بحر الغرائب،ج8،ص210


💠 عجوه، نوعى از خرماى مدینه است، بزرگ‏تر از خرمایى به نام صیحانى، و رنگ آن، سرخ تیره مایل به سیاه می باشد.


👈حدَّثَنَا أَبِی رَضِیَ اللَّهُ عَنْهُ قَالَ حَدَّثَنَا سَعْدُ بْنُ عَبْدِ اللَّهِ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ الْحُسَیْنِ بْنِ أَبِی الْخَطَّابِ عَنِ الْحَکَمِ بْنِ مِسْکِینٍ الثَّقَفِیِّ عَنْ صَالِحِ بْنِ عُقْبَةَ عَنْ جَعْفَرِ بْنِ مُحَمَّدٍ ع قَالَ: َ أَوَّلُ شَجَرَةٍ نَبَتَتْ عَلَى وَجْهِ الْأَرْض‏...هِیَ الْعَجْوَةُ الَّتِی نَزَلَ بِهَا آدَمُ ع مِنَ الْجَنَّة.

امام صادق علیه السلام: اولین درخت که به روى زمین روئید، درخت خرماى عجوه است که آدم آن را از بهشت آورد.

📚 الخصال،ج2،ص476
📚 عیون أخبار الرضا علیه السلام،ج1،ص53
📚 بحار الأنوار (ط - بیروت)،ج10،ص10



👈عدَّةٌ مِنْ أَصْحَابِنَا عَنْ أَحْمَدَ بْنِ أَبِی عَبْدِ اَللَّهِ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ عِیسَى عَنِ اَلدِّهْقَانِ عَنْ دُرُسْتَ بْنِ أَبِی مَنْصُورٍ عَنْ عَبْدِ اَللَّهِ بْنِ سِنَانٍ عَنْ أَبِی عَبْدِ اَللَّهِ عَلَیْهِ اَلسَّلاَمُ قَالَ: مَنْ أَکَلَ فِی کُلِّ یَوْمٍ سَبْعَ تَمَرَاتٍ عَجْوَةٍ عَلَى اَلرِّیقِ مِنْ تَمْرِ اَلْعَالِیَةِ لَمْ یَضُرَّهُ سَمٌّ وَ لاَ سِحْرٌ وَ لاَ شَیْطَانٌ.

امام صادق علیه السّلام: هرکس هر روز در حالت ناشتا، هفت خرماى عجوه بخورد، هیچ زهر، سِحر و شیطانى به او آسیب نخواهد زد.

📚 الکافی (ط - الإسلامیة)،ج6،ص349
📚 المحاسن،ج2،ص532
📚 وسائل الشیعة،ج25،ص144
📚 مکارم الأخلاق،ص168

👈 عدَّةٌ مِنْ أَصْحَابِنَا عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ خَالِدٍ عَنْ عِدَّةٍ مِنْ أَصْحَابِهِ عَنْ عَلِیِّ بْنِ أَسْبَاطٍ عَنْ عَمِّهِ یَعْقُوبَ بْنِ سَالِمٍ رَفَعَهُ إِلَى أَمِیرِ اَلْمُؤْمِنِینَ عَلَیْهِ اَلسَّلاَمُ قَالَ قَالَ رَسُولُ اَللَّهِ صَلَّى اَللَّهُ عَلَیْهِ وَ آلِهِ : لِیَکُنْ أَوَّلُ مَا تَأْکُلُ اَلنُّفَسَاءُ اَلرُّطَبَ فَإِنَّ اَللَّهَ تَعَالَى قَالَ لِمَرْیَمَ : «وَ هُزِّی إِلَیْکِ بِجِذْعِ اَلنَّخْلَةِ تُسٰاقِطْ عَلَیْکِ رُطَباً جَنِیًّا» قِیلَ یَا رَسُولَ اَللَّهِ فَإِنْ لَمْ یَکُنْ أَوَانُ اَلرُّطَبِ قَالَ سَبْعَ تَمَرَاتٍ مِنْ تَمْرِ اَلْمَدِینَةِ فَإِنْ لَمْ یَکُنْ فَسَبْعَ تَمَرَاتٍ مِنْ تَمْرِ أَمْصَارِکُمْ فَإِنَّ اَللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ یَقُولُ وَ عِزَّتِی وَ جَلاَلِی وَ عَظَمَتِی وَ اِرْتِفَاعِ مَکَانِی لاَ تَأْکُلُ نُفَسَاءُ یَوْمَ تَلِدُ اَلرُّطَبَ فَیَکُونُ غُلاَماً إِلاَّ کَانَ حَلِیماً وَ إِنْ کَانَتْ جَارِیَةً کَانَتْ حَلِیمَةً .

امیر مؤمنان على علیه السّلام: پیامبر خدا صلّى اللّه علیه و آله فرمودند: نخستین چیزى که بایستى زن زائو بخورد، رطب است؛ زیرا خداوند تعالى به مریم علیها السّلام فرمود:«و این تنۀ نخل را به طرف خود تکان ده؛ رطب تازه‌اى بر تو فرومى‌ریزد». گفته شد: اى پیامبر خدا! اگر فصل رطب نباشد چه‌؟فرمود: هفت خرما از خرماهاى مدینه؛ و در غیر این صورت، هفت خرما از خرماهاى شهر خودتان؛ چرا که خداوند عز و جلّ‌ مى‌فرماید: به عزّت و شکوه و عظمت و والایى مرتبه‌ام سوگند! هر زن زائویى در روز زایمانش خرما بخورد، نوزادش بردبار خواهد بود.


📚 الکافی (ط - الإسلامیة)،ج6،ص22
📚 المحاسن،ج2،ص535
📚 تهذیب الأحکام (تحقیق خرسان)،ج7،ص440
📚 وسائل الشیعة،ج21،ص403
📚 بحار الأنوار (ط - بیروت)،ج63،ص135 و ج101،ص116


👈محَمَّدُ بْنُ یَحْیَى عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ عِیسَى عَنْ عَبْدِ الْعَزِیزِ بْنِ حَسَّانَ عَنْ زُرَارَةَ عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ قَالَ أَمِیرُ الْمُؤْمِنِینَ ع خَیْرُ تُمُورِکُمُ الْبَرْنِیُّ فَأَطْعِمُوهُ نِسَاءَکُمْ فِی نِفَاسِهِنَّ تَخْرُجْ أَوْلَادُکُمْ زَکِیّاً حَلِیماً.

امام صادق علیه السّلام: امیر مؤمنان على علیه السّلام فرمودند: بهترین خرماى شما، خرماى «بَرنى» است؛ به زنانتان در دوران باردارى خرماى برنى بخورانید که فرزندانتان پاکیزه و بردبار خواهند شد.

📚 الکافی (ط - الإسلامیة)،ج6،ص22
📚 وسائل الشیعة،ج21،ص403
📚 المحاسن،ج2،ص535
📚 بحار الأنوار (ط - بیروت)،ج63،ص134

💠 برنى، نوعى از خرماى مخصوص مدینه است که رنگ آن مایل به زرد است.


👈الإمام الصادق علیه السلام: إنَّ وَفدَ عَبدِ القَیسِ قَدِموا عَلى رَسولِ اللّهِ صلى الله علیه و آله. قالَ: فَوَضَعوا بَینَ یَدَیهِ جُلَّةَ تَمرٍ.فَقالَ رَسولُ اللّهِ صلى الله علیه و آله: أ صَدَقَةٌ أم هَدِیَّةٌ؟قالوا: بَل هَدِیَّةٌ.فَقالَ النَّبِیُ صلى الله علیه و آله: أیُّ تَمَراتِکمُ هذِهِ؟قالوا: هُوَ البَرنِیُّ یا رَسولَ اللّهِ.فَقالَ هذا جَبرَئیلُ یُخبِرُنی أنَّ فی تَمرَتِکُم هذِهِ تِسعَ خِصالٍ: تُخَبِّلُ الشَّیطانَ، و تُقَوِّی الظَّهرَ، و تَزیدُ فِی المُجامَعَةِ، و تَزیدُ فِی السَّمعِ وَ البَصَرِ، و تُقَرِّبُ مِنَ اللّهِ، و تُباعِدُ عَنِ الشَّیطانِ، و تَهضِمُ الطَّعامَ، و تَذهَبُ بِالدّاءِ، و تُطَیِّبُ النَّکهَة

امام صادق علیه السلام: هیئت بنى عبد القیس بر پیامبر خدا صلى الله علیه و آله وارد شدند. پس، ظرف خرمایى بافته از شاخه‏هاى خرما پیش روى ایشان نهادند.پیامبر خدا صلى الله علیه و آله پرسیدند: «صدقه است، یا هدیه؟».گفتند: هدیه است.پیامبر صلى الله علیه و آله فرمود: «این خرماها از کدام نوع است؟».گفتند: اى پیامبر خدا! از خرماى بَرنى است.فرمود: «این، جبرئیل است. به من خبر مى‏دهد که در این خرمایتان، نُه ویژگى است: شیطان را به دیوانگى مى‏افکند؛ کمر را تقویت مى‏کند؛ بر توان آمیزش مى‏افزاید؛ بینایى و شنوایى را افزون مى‏سازد؛ انسان را به خدا نزدیک مى‏کند؛ انسان را از شیطان، دور مى‏سازد؛ غذا را هضم مى‏کند؛ درد را مى‏برد؛ و دهان را خوش‏بو مى‏نماید».

📚 المحاسن،ج1،ص13
📚 الخصال،ج2،ص416
📚 بحار الأنوار (ط - بیروت)،ج63،ص128
📚 مستدرک الوسائل و مستنبط المسائل،ج16،ص384


🔸خرما همراه آب و رطوبت بدن را زیاد می‌کند و خوردن این دو باهم مطلوب است.

👈در روایتی آمده است:
عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ الْحَسَنِ بْنِ شَمُّونٍ قَالَ کَتَبَ إِلَى أَبِی الْحَسَنِ ع بَعْضُ أَصْحَابِنَا یَشْکُو الْبَخَرَ فَکَتَبَ إِلَیْهِ کُلِ التَّمْرَ الْبَرْنِیَّ وَ کَتَبَ إِلَیْهِ آخَرُ یَشْکُو یُبْساً فَکَتَبَ إِلَیْهِ کُلِ التَّمْرَ الْبَرْنِیَّ عَلَى الرِّیقِ وَ اشْرَبْ عَلَیْهِ الْمَاءَ فَفَعَلَ فَسَمِنَ وَ غَلَبَتْ عَلَیْهِ الرُّطُوبَةُ فَکَتَبَ إِلَیْهِ یَشْکُو ذَلِکَ فَکَتَبَ إِلَیْهِ کُلِ التَّمْرَ الْبَرْنِیَّ عَلَى الرِّیقِ وَ لَا تَشْرَبْ عَلَیْهِ الْمَاءَ فَاعْتَدَلَ.

به امام کاظم علیه‌السلام نوشتم که بعض از اصحاب از رطوبت زیاد شکایت دارند امام برای او نوشت خرمای بُرنی (نوعی خرمای خشک) بخور و شخص دیگری برای امام علیه السلام نوشت که از خشکی شکایت دارد امام علیه السلام به او نوشتند: زمان ناشتا خرمای برنی بخور و روی آن آب بخور. شخص این کار را کرد و بدنش چاق و مرطوب شد. آن شخص دوباره از این حالت (چاقی و رطوبت) شکایت کرد امام علیه السلام فرمودند خرمای برنی را ناشتا مصرف کن و بعد از آن آب نخور.

📚 المحاسن،ج2،ص533
📚 وسائل الشیعة،ج25،ص138
📚 بحار الأنوار (ط - بیروت)،ج63،ص133 و ج59،ص203

♦️ قانون خرما این است که خوردن خرما بدون آب باعث خشکی و خوردن خرما همراه آب موجب رطوبت می‌شود.



👈در روایتی دیگر آمده:

الْحُسَیْنُ بْنُ مُحَمَّدٍ عَنْ مُعَلَّى بْنِ مُحَمَّدٍ الْبَصْرِیِّ عَنْ أَبِی دَاوُدَ الْمُسْتَرِقِّ عَمَّنْ حَدَّثَهُ‏ قَالَ: کُنْتُ عِنْدَ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ ع فَدَعَا بِتَمْرٍ فَأَکَلَ وَ أَقْبَلَ یَشْرَبُ عَلَیْهِ الْمَاءَ فَقُلْتُ لَهُ جُعِلْتُ فِدَاکَ لَوْ أَمْسَکْتَ عَنِ الْمَاءِ فَقَالَ إِنَّمَا آکُلُ التَّمْرَ لِأَسْتَطِیبَ عَلَیْهِ الْمَاءَ.

راوى گوید: نزد امام صادق علیه السّلام بودم. حضرت علیه السّلام خرما خواست، آن را میل نمود، مى‌خواست پس از آن آب بنوشد که من گفتم: فدایت شوم! کاش از آب خوددارى مى‌نمودى.فرمود: همانا خرما می‌خورم بخاطر اینکه آب روی آن خوش طعم می‌شود.

📚 الکافی (ط - الإسلامیة)،ج6،ص386
📚 وسائل الشیعة،ج25،ص237
📚 المحاسن،ج2،ص571
📚 بحار الأنوار (ط - بیروت)،ج63،ص445


🔶🔸با توجه به اینکه در بارداری بدن ضعیف می شود و در زایمان بدن انسان خون و رطوبت از دست می دهند خرما به همراه آب باعث تقویت و جایگزین شد خون و رطوبت در بدن می شود.علاوه بر اینها ،خرما گرم است و می تواند سردی بدن ناشی از خونریزی را بر طرف کند و همچنین افسردگی،زود رنجی،حساسیت های عاطفی پس از زایمان را نیز که علت آن سردی است رفع می کند.



🌐 وبسایت :        islamic-cooking.blog.ir

‌🔵 کانال تلگرام:     t.me/Islamic_cooking

🔶 اینستاگرام :      instagram.com/islamic_cooking

🔶 کانال ایتا :        eitaa.com/Islamic_cooking

🎥 کانال آپارات :     aparat.com/islamic_cookin


غذای زن باردار،تولد حضرت عیسی،داستان حضرت مریم و عیسی،خرما در روایات،خرمای حضرت مریم،درخت حضرت مریم،زایمان حضرت مریم،غذای زن زائو در روایات،بهترین غذا برای زن بارداری،تغذیه بارداری،خرما در بارداری،خرما برای زن باردار،خرمای عجوه،عجوه،آشپزی اسلامی،تغذیه اسلامی،ماجرای تولد مسیح،خواص خرما در روایات
  • آشپزی اسلامی
۰۵
بهمن

هیس،حلوای حیس،حلوای خرما،شیرینی عروسی اهل بیت،شیرینی عروسی پیامبر،شیرینی عروسی حضرت علی،شیرینی پیامبر،طرز تهیه حلوای حیس،طرز تهیه خبیص،خبیص چیست،آشپزی اسلامی


🔶🔹حلوای حَیس (حلوای خرما)


🌺شیرینی عروسی پیامبر صلی الله علیه و آله 🌺


🔸«حَیس» حلوایی است که از خرما،روغن زرد  و کشک درست می شود و برخی به جای کشک به آن سویق اضافه می کنند.هسته خرما را جدا میکنند و خرما را ورز میدهند تا نرم شود و به اندازه یک هشتم مقدار آن،به تدریج روغن زرد اضافه می کنند و همچنان ورز می دهند و در آخر کمی کشک اضافه می کنند و ترکیب می کند تا حلوای یکدستی درست شود.

🔺این حلوا در ولیمه عروسی توسط پیامبر صلّى اللّه علیه و آله استفاده شده است.


👈علِیُّ بْنُ إِبْرَاهِیمَ عَنْ أَبِیهِ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ أَبِی عُمَیْرٍ عَنْ هِشَامِ بْنِ سَالِمٍ عَنْ أَبِی عَبْدِ اَللَّهِ عَلَیْهِ اَلسَّلاَمُ قَالَ: إِنَّ رَسُولَ اَللَّهِ صَلَّى اَللَّهُ عَلَیْهِ وَ آلِهِ حِینَ تَزَوَّجَ مَیْمُونَةَ بِنْتَ اَلْحَارِثِ أَوْلَمَ عَلَیْهَا وَ أَطْعَمَ اَلنَّاسَ اَلْحَیْسَ.

امام صادق علیه السّلام: هنگامى‌که پیامبر خدا صلّى اللّه علیه و آله با میمونه دختر حارث ازدواج کرد به مردم ولیمه داد که خوراک آن غذاى حَیس بود.

📚 الکافی (ط - الإسلامیة)،ج5،ص368
📚 المحاسن،ج2،ص418
📚 تهذیب الأحکام (تحقیق خرسان)،ج7،ص409
📚 وسائل الشیعة،ج20،ص95
📚 بحار الأنوار (ط - بیروت)،ج22،ص190
📚 دعائم الإسلام،ج۲،ص۲۰۴


👈أنَّ رَسُولَ اللَّهِ ص تَزَوَّجَ زَیْنَبَ بِنْتَ جَحْشٍ فَأَوْلَمَ وَ کَانَتْ وَلِیمَتُهُ الْحَیْس‏.

رسول خدا صلى اللّٰه علیه و آله وقتى با زینب بنت جحش ازدواج نمود، ولیمه‌اى ولیمه اش حیس بود.

📚 علل الشرائع،ج1،ص65
📚 بحار الأنوار (ط - بیروت)،ج32،ص346
📚 البرهان فی تفسیر القرآن،ج4،ص482


👈...قَالَ عَلِیٌّ ثُمَّ قَالَ لِی رَسُولُ اَللَّهِ یَا عَلِیُّ اِصْنَعْ لِأَهْلِکَ طَعَاماً فَاضِلاً ثُمَّ قَالَ مِنْ عِنْدِنَا اَللَّحْمُ وَ اَلْخُبْزُ وَ عَلَیْکَ اَلتَّمْرُ وَ اَلسَّمْنُ فَاشْتَرَیْتُ تَمْراً وَ سَمْناً فَحَسَرَ رَسُولُ اَللَّهِ صَلَّى اَللَّهُ عَلَیْهِ وَ آلِهِ عَنْ ذِرَاعِهِ وَ جَعَلَ یَشْدَخُ اَلتَّمْرَ فِی اَلسَّمْنِ حَتَّى اِتَّخَذَهُ حَیْساً وَ بَعَثَ إِلَیْنَا کَبْشاً سَمِیناً فَذُبِحَ وَ خُبِزَ لَنَا خُبْزٌ کَثِیرٌ ...

على علیه السّلام گوید: رسول خدا صلّى اللّٰه علیه و آله و سلّم به من گفت:اى على! غذاى فراوانى براى عروسى و خانواده‌ات تدارک کن.و سپس فرمود:گوشت و نان را من مى‌دهم،خرما و روغن به عهدۀ تو.من خرما و روغن  فراهم کردم و نزد پیامبر بردم،آن حضرت آستین هاى لباسش را بالا زد و خرما را تمیز کرده در روغن (ریخت و غذایى درست کرد که آن را«حیس»مى‌گفتند، و گوسفند فربهى ذبح کرد،و نان فراوانى تدارک نمود.

📚 الأمالی (للطوسی)،ج1،ص40
📚 بحار الأنوار (ط - بیروت)،ج43،ص95
📚 عوالم العلوم ،ج11،ص438

🔺در بحار الأنوار «حیس» ذکر شده و در امالی به جای آن ،«خبیص» آمده است.

🔺خبیص حلوایی است که از روغن زرد و خرما تهیه می شود و کشک به آن اضافه نمی شود.

👈و مِنَ اَلْمَنَاقِبِ عَنْ أُمِّ سَلَمَةَ وَ سَلْمَانَ اَلْفَارِسِیِّ وَ عَلِیِّ بْنِ أَبِی طَالِبٍ عَلَیْهِ السَّلاَمُ وَ کُلٌّ قَالُوا:...أَخَذَ رَسُولُ اَللَّهِ صَلَّى اَللَّهُ عَلَیْهِ وَ آلِهِ مِنَ اَلدَّرَاهِمِ اَلَّتِی سَلَّمَهَا إِلَى أُمِّ سَلَمَةَ عَشَرَةَ دَرَاهِمَ فَدَفَعَهَا إِلَى عَلِیٍّ عَلَیْهِ السَّلاَمُ وَ قَالَ اِشْتَرِ سَمْناً وَ تَمْراً وَ أَقِطاً فَاشْتَرَیْتُ وَ أَقْبَلْتُ بِهِ إِلَى رَسُولِ اَللَّهِ فَحَسَرَ صَلَّى اللَّهُ عَلَیْهِ وَ آلِهِ عَنْ ذِرَاعَیْهِ وَ دَعَا بِسُفْرَةٍ مِنْ أَدَمٍ وَ جَعَلَ یَشْدَخُ اَلتَّمْرَ وَ اَلسَّمْنَ وَ یَخْلِطُهُمَا بِالْأَقِطِ حَتَّى اِتَّخَذَهُ حَیْساً.

... رسول خدا صلّى اللّٰه علیه و آله و سلّم مبلغ ده درهم از آن پولهایى را که به امّ‌ سلمه داده بود،پس گرفت و به من داد و فرمود: برو روغن و خرما و کشک خریدارى کن. من آنها را خریدم و به حضور پیامبر آوردم. ایشان آستین‌هاى خود را بالا زد و سفره‌اى خواست و خرما و کشک را با یک دیگر مخلوط‍‌ نمود و غذایى درست کرد که آن را حیس مى‌گویند.

📚 بحار الأنوار (ط - بیروت)،ج43،ص132
📚 عوالم العلوم ،ج11،ص422

👈عدْنَا إِلَى مَا أَوْرَدَهُ اَلدُّولاَبِیُّ وَ عَنْ أَسْمَاءَ بِنْتِ عُمَیْسٍ قَالَتْ: ... وَ لَقَدْ أَوْلَمَ عَلِیٌّ لِفَاطِمَةَ عَلَیْهَا السَّلاَمُ فَمَا کَانَتْ وَلِیمَةُ ذَلِکَ اَلزَّمَانِ أَفْضَلَ مِنْ وَلِیمَتِهِ رَهَنَ دِرْعَهُ عِنْدَ یَهُودِیٍّ وَ کَانَتْ وَلِیمَتُهُ آصُعاً مِنْ شَعِیرٍ وَ تَمْرٍ وَ حَیْسٍ .

و از اسماء بنت عمیس روایت شده: و ولیمه‌اى که على علیه السّلام در شب عروسى داد،بهترین ولیمه در آن زمان بود و آن را از پولى که از رهن زره‌اش در نزد شمعون یهودى به دست آمده بود،فراهم کرد.و ولیمۀ آن شب نان جو،خرما و حیس بود.

📚 بحار الأنوار (ط - بیروت)،ج43،ص138
📚 عوالم العلوم ،ج11،ص414


🔹حلوای حیس جزو شیرینی ها محبوب پیامبر صلّى اللّه علیه و آله بوده است:


👈عنْ أَنَسٍ قَالَ: ... وَ کَانَ صَلَّى اللَّهُ عَلَیْهِ وَ آلِهِ یَأْکُلُ اَلْحَیْسَ وَ کَانَ یَأْکُلُ اَلتَّمْرَ وَ یَشْرَبُ عَلَیْهِ اَلْمَاءَ وَ کَانَ اَلتَّمْرُ وَ اَلْمَاءُ أَکْثَرَ طَعَامِهِ...

پیامبر صلّى اللّه علیه و آله و سلّم گاهى حیس مى‌خورد و گاهى خرما مى‌خورد و بر روى آن آب مى‌نوشید و خرما و آب، بیشترین غذاى او بود.

📚 وسائل الشیعة،ج25،ص34
📚 مکارم الأخلاق،ص29
📚 بحار الأنوار (ط - بیروت)،ج63،ص119



👈و کَانَ صَلَّى اللَّهُ عَلَیْهِ وَ آلِهِ یَأْکُلُ اَلْحَیْسَ...

رسول خدا صلی الله علیه و آله حیس می خوردند...

📚 مکارم الأخلاق،ص29
📚 بحار الأنوار (ط - بیروت)،ج16،ص244 و ج63،ص287




🌐 وبسایت :        islamic-cooking.blog.ir

‌🔵 کانال تلگرام:     t.me/Islamic_cooking

🔶 اینستاگرام :      instagram.com/islamic_cooking

🔶 کانال ایتا :        eitaa.com/Islamic_cooking

🎥 کانال آپارات :     aparat.com/islamic_cookin



هیس،حلوای حیس،حلوای خرما،شیرینی عروسی اهل بیت،شیرینی عروسی پیامبر،شیرینی عروسی حضرت علی،شیرینی پیامبر،طرز تهیه حلوای حیس،طرز تهیه خبیص،خبیص چیست،آشپزی اسلامی،شیرینی در روایات،حلوای هیس،هیس،آشپزی در روایات،عروسی حضرت زهرا،شیرینی عروسی حضرت فاطمه،تغذیه اسلامی،آشپزی در طب اسلامی،حلوای اسلامی

  • آشپزی اسلامی
۰۵
بهمن

خبیص،حلوای خبیص،حلوای خرما،شیرینی عروسی اهل بیت،شیرینی عروسی حضرت زهرا،شیرینی عروسی حضرت علی،شیرینی پیامبر،طرز تهیه حلوای خبیص،طرز تهیه خبیص،خبیص چیست


🔶🔹حلوای خبیص

🌺شیرینی عروسی حضرت زهرا علیها السلام🌺

🔷 خبیص نوعی حلوای خرماست که از خرما و روغن زرد درست می شود و گاهی به آن زعفران اضافه می کنند. هسته خرما را جدا می کنند، ورز می دهند تا کاملا له و نرم شود. سپس به اندازه یک هشتم خرما ،کم کم روغن اضافه می کنند، ورز می دهند تا کاملا باهم ترکیب شوند، سپس زعفران را اضافه می کنند. البته ممکن است مقداری سویق نیز افزوده شود اما جزو ترکیبات اصلی و متداول این حلوا نیست. باید از خرماهایی با شیره زیاد و پوست نازک و نرم استفاده کرد.


🔺این حلوا یکی از حلواهای مرسوم و مورد استفاده معصومین علیهم السلام بوده است که در رویات به آن اشاره شده است:


👈...فَقَالَ عَلِیُّ بْنُ أَبِی حَمْزَةَ کُنْتُ مَعَ مُوسَى عَلَیْهِ السَّلاَمُ بِمِنًى إِذْ أَتَى رَسُولُهُ فَقَالَ اِلْحَقْ بِی بِالثَّعْلَبِیَّةِ فَلَحِقْتُ بِهِ ... قَدْ صَلَّى اَلْمَغْرِبَ فَدَخَلْتُ عَلَیْهِ فَقَالَ «فَاخْلَعْ نَعْلَیْکَ إِنَّکَ بِالْوٰادِ اَلْمُقَدَّسِ» طُوىً فَخَلَعْتُ نَعْلِی وَ جَلَسْتُ مَعَهُ فَأُتِیتُ بِخِوَانٍ فِیهِ خَبِیصٌ فَأَکَلْتُ أَنَا وَ هُوَ ثُمَّ رُفِعَ اَلْخِوَانُ ...

▫️على بن ابى حمزه گفت:من در منى بودم موسى بن جعفر علیه السّلام نیز آنجا تشریف داشت کسى را پیش من فرستاد که در ثعلبیه بیا پیش من... بعد از نماز مغرب خدمت آن جناب رسیدم فرمود:«فَاخْلَعْ‌ نَعْلَیْکَ‌ إِنَّکَ‌ بِالْوٰادِ اَلْمُقَدَّسِ‌ »کفش از پاى در آورده نشستم،سفره گسترده شد خبیص آوردند با هم خوردیم،سفره را برداشتند.

📚 الخرائج و الجرائح،ج۱،ص311
📚 بحار الأنوار (ط - بیروت)،ج48،ص69
📚 عوالم العلوم،ج21،ص122


👈حدَّثَنِی مُحَمَّدُ بْنُ عَلِیٍّ مَاجِیلَوَیْهِ قَالَ حَدَّثَنِی مُحَمَّدُ بْنُ یَحْیَى اَلْعَطَّارُ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ أَحْمَدَ عَنْ أَبِی عَبْدِ اَللَّهِ اَلرَّازِیِّ عَنِ اَلْحَسَنِ بْنِ عَلِیِّ بْنِ عُثْمَانَ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ سُلَیْمَانَ اَلْبَصْرِیِّ عَنْ دَاوُدَ اَلرَّقِّیِّ عَنِ الریان [اَلرَّبَابِ] اِمْرَأَتِهِ قَالَتْ: اِتَّخَذْتُ خَبِیصاً فَأَدْخَلْتُهُ إِلَى أَبِی عَبْدِ اَللَّهِ عَلَیْهِ السَّلاَمُ وَ هُوَ یَأْکُلُ فَوَضَعْتُ اَلْخَبِیصَ بَیْنَ یَدَیْهِ وَ کَانَ یُلَقِّمُ أَصْحَابَهُ فَسَمِعْتُهُ یَقُولُ مَنْ لَقَّمَ مُؤْمِناً لُقْمَةَ حَلاَوَةٍ صَرَفَ اَللَّهُ بِهَا عَنْهُ مَرَارَةَ یَوْمِ اَلْقِیَامَةِ .

▫️داود رقّى از همسرش رباب نقل کرده است که:روزى خبیص آماده کرده و آن را به خدمت امام صادق علیه السّلام بردم، هنگامى بر آن حضرت وارد شدم که(با یاران خود)مشغول خوردن غذا بود،خبیص را تقدیم حضرت کردم و آن حضرت با دست مبارک خود،خبیص را لقمه مى‌کرد و به یاران خود مى‌داد،پس شنیدم که مى‌فرمود: هر که به مؤمنى لقمه ای از شیرینى دهد خداوند تلخى روز رستاخیز را از او به دور می کند.

📚 ثواب الأعمال و عقاب الأعمال،ص151
📚 مصادقة الإخوان،ص46
📚 وسائل الشیعة،ج24،ص375
📚 بحار الأنوار (ط - بیروت)،ج63،ص351



👈عاصِمُ بْنُ مِیثَمٍ: أَنَّهُ أُهْدِیَ إِلَی عَلِیٍّ علیه السلام سِلَالُ خَبِیصٍ لَهُ خَاصَّهً فَدَعَا بِسُفْرَهٍ فَنَثَرَهُ عَلَیْهِ ثُمَّ جَلَسُوا حَلْقَتَیْنِ یَأْکُلُونَ.

▫️عاصم بن میثم گفت: سبدی که در آن خبیص بود به علی علیه السلام هدیه داده شد. سفره ای خواست و بر روی آن پخش کرد سپس دور آن نشستند و خوردند.

📚 مناقب آل أبی طالب علیهم السلام (لابن شهرآشوب)،ج2،ص111
📚 بحار الأنوار (ط - بیروت)،ج41،ص118
📚 مستدرک الوسائل و مستنبط المسائل،ج16،ص356


👈قالَ أَخْبَرَنِی أَبُو اَلْحَسَنِ عَلِیُّ بْنُ بِلاَلٍ اَلْمُهَلَّبِیُّ قَالَ حَدَّثَنَا عَبْدُ اَللَّهِ بْنُ رَاشِدٍ اَلْأَصْفَهَانِیُّ قَالَ حَدَّثَنَا إِبْرَاهِیمُ بْنُ مُحَمَّدٍ اَلثَّقَفِیُّ قَالَ أَخْبَرَنَا أَحْمَدُ بْنُ شِمْرٍ قَالَ حَدَّثَنَا عَبْدُ اَللَّهِ بْنُ مَیْمُونٍ اَلْمَکِّیُّ مَوْلَى بَنِی مَخْزُومٍ عَنْ جَعْفَرٍ اَلصَّادِقِ بْنِ مُحَمَّدٍ اَلْبَاقِرِ عَنْ أَبِیهِ عَلَیْهِ السَّلاَمُ : إِنَّ أَمِیرَ اَلْمُؤْمِنِینَ عَلِیَّ بْنَ أَبِی طَالِبٍ عَلَیْهِ السَّلاَمُ أُتِیَ بِخَبِیصٍ فَأَبَى أَنْ یَأْکُلَهُ فَقَالُوا لَهُ أَ تُحَرِّمُهُ قَالَ لاَ وَ لَکِنِّی أَخْشَى أَنْ تَتُوقَ إِلَیْهِ نَفْسِی فَأَطْلُبَهُ ثُمَّ تَلاَ هَذِهِ اَلْآیَةَ- أَذْهَبْتُمْ طَیِّبٰاتِکُمْ فِی حَیٰاتِکُمُ اَلدُّنْیٰا وَ اِسْتَمْتَعْتُمْ بِهٰا .

▫️امالى مفید عبد اللّٰه بن میمون گوید حضرت صادق از پدر بزرگوارش نقل مى فرماید که روزى خبیص هدیه ای خدمت على علیه السّلام آوردند. حضرت از خوردنش ابا و امتناع ورزید. عرضه داشتند. آیا خوردن این حرام است‌؟فرمود نه. حرام نیست ولى می ترسم پس از خوردن نفس من علاقه و کششى به آن پیدا کند و در نتیجه به فکر بدست آوردنش باشم. سپس این آیه را تلاوت فرمود.«چیزهاى پاک و پاکیزه و لذت بخش را در دنیا صرف نمودید و از آنها بهره‌مند شدید»(احقاف 20)

📚 الأمالی (للمفید)،ص134
📚 المحاسن،ج2،ص409
📚 وسائل الشیعة،ج24،ص387
📚 بحار الأنوار (ط - بیروت)،ج63،ص323
📚 بحار الأنوار (ط - بیروت)،ج67،ص70
📚 مستدرک الوسائل و مستنبط المسائل،ج16،ص297
📚 البرهان فی تفسیر القرآن،ج5،ص44



👈محَمَّدُ بْنُ یَحْیَى عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ عِیسَى عَنِ ابْنِ فَضَّالٍ عَنِ ابْنِ بُکَیْرٍ عَنْ‏ بَعْضِ أَصْحَابِنَا قَالَ: کَانَ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ ع رُبَّمَا أَطْعَمَنَا الْفَرَانِیَّ وَ الْأَخْبِصَةَ ثُمَّ یُطْعِمُ الْخُبْزَ وَ الزَّیْتَ فَقِیلَ لَهُ لَوْ دَبَّرْتَ أَمْرَکَ حَتَّى تَعْتَدِلَ فَقَالَ إِنَّمَا نَتَدَبَّرُ بِأَمْرِ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ فَإِذَا وَسَّعَ عَلَیْنَا وَسَّعْنَا وَ إِذَا قَتَّرَ عَلَیْنَا قَتَّرْنَا.

▫️یکى از اصحاب ما گوید: گاهى امام صادق علیه السّلام به ما فرنى ها و خبیص ها آن‌گاه گاهی نان و روغن زیتون اطعام مى‌فرمود.گفته شد: اگر در کارتان تدبیر مى‌فرمودید تا تعادلى برقرار مى‌شد. فرمود: ما فقط‍‌ به فرمان خدا تدبیر مى‌نماییم، هرگاه به ما توسعه داد ما توسعه مى‌دهیم و اگر تنگ گرفت ما تنگ مى‌گیریم.

📚 الکافی (ط - الإسلامیة)،ج6،ص280
📚 المحاسن،ج2،ص400
📚 وسائل الشیعة،ج24،ص296
📚 بحار الأنوار (ط - بیروت)،ج63،ص319

🔺مقصود فرد این بود که بهتر است هزینه و خرج خانه را مدیریت کنید تا تعادل بر قرار شود که گاهی غذاهای خوشمزه مانند فرنی و خبیص و گاهی غذاهای ساده مثل نان و روغن زیتون نداشته باشیم که حضرت جواب شان را دادند.

🔺الأخبصة جمع خبیص‏ است.

🔸«الفرانی»، جمع «فرنیة» است و منظور نانی است شبیه کماج یا نان شیرمال که در فر یا تنور سفالی پخت می شود که یک نان ضخیم گرد یا نانی است که خمیر آن از لبه به سمت داخل بسته می شود.داخل آن به عنوان مغز نان ترکیبی از شکر و روغن زرد و شیر درست می شود و قرار داده می شود و یا پس از پخت نان در این ترکیب غوطه ور می شود تا نان، آن را به خود جذب کند.البته برخی گفته اند منظور از «الفرانی» ترکیب شیر و عسل غلیظ شده است.


👈و عَنْهُ عَنْ صَفْوَانَ بْنِ یَحْیَى وَ ابْنِ أَبِی عُمَیْرٍ عَنْ حَفْصِ بْنِ الْبَخْتَرِیِّ وَ عَبْدِ الرَّحْمَنِ بْنِ الْحَجَّاجِ عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ ع أَنَّهُ صَلَّى رَکْعَتَیْنِ فِی‏ مَسْجِدِ الشَّجَرَةِ وَ عَقَدَ الْإِحْرَامَ ثُمَّ خَرَجَ فَأُتِیَ بِخَبِیصٍ فِیهِ زَعْفَرَانٌ فَأَکَلَ مِنْهُ.

▫️ در روایت عبد الرّحمن بن حجّاج از امام صادق علیه السلام آمده است که: ایشان دو رکعت نماز بجاى آورد، و در مسجد شجره عقد احرام بست، و آنگاه از آنجا بیرون شد، پس حلواى خبیصى، آمیخته به زعفران نزد او آوردند. و او پیش از آنکه لبّیک بگوید از آن میل نمود.

📚 من لا یحضره الفقیه،ج2،ص322
📚 تهذیب الأحکام (تحقیق خرسان)،ج5،ص83
📚 الإستبصار فیما اختلف من الأخبار،ج2،ص188
📚 وسائل الشیعة،ج12،ص333
📚 ملاذ الأخیار فی فهم تهذیب الأخبار،ج7،ص345



👈أحْمَدُ بْنُ مُحَمَّدٍ عَنِ اِبْنِ فَضَّالٍ عَنْ یُونُسَ بْنِ یَعْقُوبَ عَنْ عَبْدِ اَلْأَعْلَى قَالَ: أَکَلْتُ مَعَ أَبِی عَبْدِ اَللَّهِ عَلَیْهِ اَلسَّلاَمُ یَوْماً فَأُتِیَ بِدَجَاجَةٍ مَحْشُوَّةٍ خَبِیصاً فَفَکَکْنَاهَا وَ أَکَلْنَاهَا.

▫️عبد الأعلى گوید: روزى با امام صادق علیه السّلام غذا مى‌خوردم، مرغ شکم پرى آوردند که درون آن پر از خبیص بود، ما آن را جدا کردیم و خوردیم.

📚 الکافی (ط - الإسلامیة)،ج6،ص321
📚 المحاسن،ج2،ص408
📚 وسائل الشیعة،ج25،ص73
📚 بحار الأنوار (ط - بیروت)،ج63،ص286



👈عنْهُ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ عَلِیٍّ عَنْ یُونُسَ بْنِ یَعْقُوبَ عَنْ عَبْدِ الْأَعْلَى قَالَ: أَکَلْتُ مَعَ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ ع فَدَعَا وَ أُتِیَ بِدَجَاجَةٍ مَحْشُوَّةٍ وَ بِخَبِیصٍ فَقَالَ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ ع هَذِهِ أُهْدِیَتْ لِفَاطِمَةَ ثُمَّ قَالَ یَا جَارِیَةُ ایتِینَا بِطَعَامِنَا الْمَعْرُوفِ فَجَاءَتْ بِثَرِیدِ خَلٍّ وَ زَیْت‏ .

▫️با امام صادق علیه السلام هم خوراک شدم و غذا خواست و یک مرغ بریان که شکمش پر از خبیص بود آوردند، فرمود: این را براى فاطمه هدیه کردند سپس فرمود: اى کنیز! خوراک معمولى خودمان را بیاور و ترید سرکه و روغن زیتون آورد.

📚 المحاسن،ج2،ص400
📚 وسائل الشیعة،ج24،ص368 و ج25،ص47
📚 بحار الأنوار (ط - بیروت)،ج47،ص23 و ج63،ص83

🔸حلوای خبیص در میهمانی ها به عنوان ولیمه مورد استفاده اهل بیت علیهم السلام بود.چنانچه پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله در عروسی حضرت زهرا سلام الله علیها این حلوا را تهیه می کنند و پس از غذا به میهمانان می دهند:


👈 و مِنْهَا: أَنَّهُ لَمَّا کَانَ وَقْتُ زِفَافِهَا عَلَیْهَا اَلسَّلاَمُ اِتَّخَذَ اَلنَّبِیُّ صَلَّى اللَّهُ عَلَیْهِ وَ آلِهِ طَعَاماً وَ خَبِیصاً وَ قَالَ لِعَلِیٍّ اُدْعُ اَلنَّاسَ قَالَ عَلِیٌّ عَلَیْهِ السَّلاَمُ جِئْتُ إِلَى اَلنَّاسِ فَقُلْتُ أَجِیبُوا اَلْوَلِیمَةَ فَأَقْبَلُوا فَقَالَ اَلنَّبِیُّ صَلَّى اللَّهُ عَلَیْهِ وَ آلِهِ لِی أَدْخِلْ عَشَرَةً عَشَرَةً فَدَخَلُوا وَ قَدَّمَ إِلَیْهِمُ اَلطَّعَامَ وَ اَلثَّرِیدَ وَ اَلْعُرَاقَ فَأَکَلُوا ثُمَّ أَطْعَمَهُمُ اَلسَّمْنَ وَ اَلتَّمْرَ وَ لاَ یَزْدَادُ اَلطَّعَامُ إِلاَّ بَرَکَةً فَلَمَّا أَطْعَمَ اَلرِّجَالَ عَمَدَ إِلَى فَاضِلٍ مِنْهَا فَتَفَلَ فِیهَا وَ بَارَکَ عَلَیْهَا وَ بَعَثَ مِنْهَا إِلَى نِسَائِهِ وَ قَالَ قُلْ لَهُنَّ کُلْنَ وَ أَطْعِمْنَ مَنْ غَشِیَکُنَّ. ثُمَّ إِنَّ رَسُولَ اَللَّهِ صَلَّى اَللَّهُ عَلَیْهِ وَ آلِهِ دَعَا بِصَحْفَةٍ فَجَعَلَ فِیهَا نَصِیباً فَقَالَ هَذَا لَکَ وَ لِأَهْلِکَ وَ هَبَطَ جَبْرَئِیلُ فِی زُمْرَةٍ مِنَ اَلْمَلاَئِکَةِ بِهَدِیَّةٍ فَقَالَ لِأُمِّ سَلَمَةَ اِمْلَئِی اَلْقَعْبَ مَاءً فَقَالَ لِی یَا عَلِیُّ اِشْرَبْ نِصْفَهُ ثُمَّ قَالَ لِفَاطِمَةَ اِشْرَبِی وَ أَبْقِی ثُمَّ أَخَذَ اَلْبَاقِیَ فَصَبَّهُ عَلَى وَجْهِهَا وَ نَحْرِهَا ثُمَّ فَتَحَ اَلسَّلَّةَ فَإِذَا فِیهَا کَعْکٌ وَ مَوْزٌ وَ زَبِیبٌ فَقَالَ هَذَا هَدِیَّةُ جَبْرَئِیلَ ثُمَّ أَفْلَتَ مِنْ یَدِهِ سَفَرْجَلَةٌ فَشَقَّهَا نِصْفَیْنِ فَأَعْطَى عَلِیّاً نِصْفاً وَ أَعْطَى فَاطِمَةَ نِصْفاً وَ قَالَ هَذِهِ هَدِیَّةٌ مِنَ اَلْجَنَّةِ إِلَیْکُمَا .

▫️در روایتی مرسل آمده است: هنگامى که وقت عروسى حضرت فاطمه فرا رسید پیغمبر اکرم غذای و خبیصی تهیه کرد و به حضرت على علیه السلام فرمود:مردم را (براى ولیمۀ فاطمه) دعوت کن. امیر المؤمنین علیه السّلام مى‌گوید:من نزد مردم آمدم و گفتم:بیایید و از ولیمۀ عروسى استفاده نمایید! وقتى مردم آمدند،رسول خدا فرمود که ده نفر ده نفر سر سفره حاضر شوند. پس وارد شدند و پیامبر صلی الله علیه و آله به آنان غذا و ثرید دادو آنان خوردند. سپس روغن و خرما (خبیص) هم به ایشان عطا کرد.غذا همچنان برکت مى‌کرد،هنگامى که غذاى مردها را داد متوجه غذا شد و آب دهان مبارک خود را به آن زد و از خدا خواست که به آن برکت دهد و از آن غذا براى زنانش فرستاد و فرمود:بخورید. سپس پیغمبر خدا کاسه‌ بزرگی خواست و مقدارى آن ریخت و به من فرمود: این براى تو و اهل خانه ات مى‌باشد. آنگاه جبرئیل با گروهى از ملائکه نازل شدند و هدیه‌اى آوردند. رسول خدا به امّ‌ سلمه فرمود:این ظرف را پر از آب کن! پس به من فرمود:یا على! نصف این آب را بیاشام! سپس به فاطمه فرمود: بیاشام (و مقداری را) باقی بگذار. آنگاه پیامبر خدا باقیماندۀ آن آب را گرفت و به صورت و گلوى فاطمه پاشید. رسول خدا پس از این جریان سبدى را باز کرد و مقدارى کَعک (معرب کاک فارسی است؛ نوعی نان روغنی شیرین و ترد شبیه بیسکوئیت که گاهی به ترکیبات آن شیرهم اضافه می شود) و موز و کشمش در میان آن بود. پس از آن فرمود:اینها هدیۀ جبرئیل است.سپس رسول خدا صلّى اللّٰه علیه و آله و سلّم یک بِه را که فرمود:هدیۀ بهشتى است،دو قسمت نمود،یک قسمت آن را به على علیه السلام و قسمت دیگرش را به فاطمۀ زهرا سلام الله علیها عطا کرد...

📚 الخرائج و الجرائح،ج2،ص535
📚 بحار الأنوار (ط - بیروت)،ج43،ص106

👈حدَّثَنِی جَمَاعَةٌ ، عَنْ أَبِی غَالِبٍ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدٍ اَلزُّرَارِیِّ ، عَنْ خَالِهِ ، عَنِ اَلْأَشْعَرِیِّ ، عَنْ أَحْمَدَ بْنِ أَبِی عَبْدِ اَللَّهِ ، عَنْ عَلِیِّ بْنِ أَسْبَاطٍ ، عَنْ دَاوُدَ ، عَنْ یَعْقُوبَ بْنِ شُعَیْبٍ ، عَنْ أَبِی عَبْدِ اَللَّهِ (عَلَیْهِ اَلسَّلاَمُ) قَالَ: لَمَّا زَوَّجَ رَسُولُ اَللَّهِ (صَلَّى اَللَّهُ عَلَیْهِ وَ آلِهِ) فَاطِمَةَ عَلِیّاً (عَلَیْهِمَا اَلسَّلاَمُ)... قَالَ عَلِیٌّ (عَلَیْهِ اَلسَّلاَمُ) : ثُمَّ قَالَ لِی رَسُولُ اَللَّهِ (صَلَّى اَللَّهُ عَلَیْهِ وَ آلِهِ) : یَا عَلِیُّ ، اِصْنَعْ لِأَهْلِکَ طَعَاماً فَاضِلاً. ثُمَّ قَالَ: مَا عِنْدَنَا اَللَّحْمُ وَ اَلْخُبْزُ، وَ عَلَیْکَ اَلتَّمْرُ وَ اَلسَّمْنُ، فَاشْتَرَیْتُ تَمْراً وَ سَمْناً، فَحَسَرَ رَسُولُ اَللَّهِ (صَلَّى اَللَّهُ عَلَیْهِ وَ آلِهِ) عَنْ ذِرَاعِهِ وَ جَعَلَ یَشْدَخُ اَلتَّمْرَ فِی اَلسَّمْنِ حَتَّى اِتَّخَذَهُ خَبِیصاً وَ بَعَثَ إِلَیْنَا کَبْشاً سَمِیناً فَذُبِحَ وَ خَبَزَ لَنَا خُبْزاً کَثِیراً، ثُمَّ قَالَ لِی رَسُولُ ۀاَللَّهِ (صَلَّى اَللَّهُ عَلَیْهِ وَ آلِهِ) : اُدْعُ مَنْ أَحْبَبْتَ، فَأَتَیْتُ اَلْمَسْجِدَ وَ هُوَ مُشْحَنٌ بِالصَّحَابَةِ ، فَاسْتَحْیَیْتُ أَنْ أُشْخِصَ قَوْماً وَ أَدَعَ قَوْماً، ثُمَّ صَعِدْتُ عَلَى رَبْوَةٍ هُنَاکَ، وَ نَادَیْتُ: أَجِیبُوا إِلَى وَلِیمَةِ فَاطِمَةَ ، فَأَقْبَلَ اَلنَّاسُ أَرْسَالاً، فَاسْتَحْیَیْتُ مِنْ کَثْرَةِ اَلنَّاسِ وَ قِلَّةِ اَلطَّعَامِ، فَعَلِمَ رَسُولُ اَللَّهِ (صَلَّى اَللَّهُ عَلَیْهِ وَ آلِهِ) مَا تَدَاخَلَنِی فَقَالَ: یَا عَلِیُّ ، إِنِّی سَأَدْعُو اَللَّهَ بِالْبَرَکَةِ. قَالَ عَلِیٌّ (عَلَیْهِ اَلسَّلاَمُ) : وَ أَکَلَ اَلْقَوْمُ عَنْ آخِرِهِمْ طَعَامِی، وَ شَرِبُوا شَرَابِی، وَ دَعَوْا لِی بِالْبَرَکَةِ، وَ صَدَرُوا وَ هُمْ أَکْثَرُ مِنْ أَرْبَعَةِ آلاَفِ رَجُلٍ، وَ لَمْ یَنْقُصْ مِنَ اَلطَّعَامِ شَیْءٌ، ثُمَّ دَعَا رَسُولُ اَللَّهِ (صَلَّى اَللَّهُ عَلَیْهِ وَ آلِهِ) بِالصِّحَافِ فَمُلِئَتْ، وَ وَجَّهَ بِهَا إِلَى مَنَازِلِ أَزْوَاجِهِ، ثُمَّ أَخَذَ صَحْفَةً وَ جَعَلَ فِیهَا طَعَاماً، وَ قَالَ: هَذَا لِفَاطِمَةَ وَ بَعْلِهَا...

▫️امام صادق علیه السّلام فرمود:هنگامى که رسول خدا صلّى اللّه علیه و اله،فاطمه علیها السّلام را به ازدواج على علیه السّلام در آورد... على علیه السّلام مى‌گوید: رسول خدا صلّى اللّه علیه و اله به من فرمود: اى على،براى خانواده‌ات غذایى نیکو فراهم ساز سپس فرمود:گوشت و نان از ما و خرما و روغن بر عهدۀ تو باشد. پس خرما و روغن خریدم. و رسول خدا صلّى اللّه علیه و اله آستین بالا زد و شروع به کوبیدن و مخلوط‍‌ کردن خرما در روغن کرد تا به صورت خبیص درآمد و قوچ بزرگى به سوى ما فرستاد که سر بریده شد و نان فراوانى براى ما پخت و سپس به من فرمود: هرکه را دوست دارى دعوت کن.پس به مسجد آمدم درحالى که لبریز از یاران پیامبر بود پس حیا کردم که گروهى را جداکرده[و دعوت نمایم]و گروهى دیگر را واگذارم.سپس بر بلندى که در آنجا بود بالا رفتم و ندا در دادم:به ولیمۀ فاطمه بیایید.پس مردم فراوانى آمدند و از فراوانى مردم و کمى غذا شرمنده شدم.پس رسول خدا از آن‌چه در درونم مى‌گذشت آگاه شد و فرمود:اى على!من از خدا برکت را خواهم طلبید.على علیه السّلام مى‌گوید:آن جماعت تا نفر آخرشان از آن غذا خوردند و از نوشیدنى‌ها آشامیدند و براى من به برکت دعا کردند و خارج شدند درحالى که بیش از چهار هزار مرد بودند و از غذا چیزى کم نشد.سپس پیامبر خدا صلّى اللّه علیه و اله قدح‌ها و ظرف‌ها را خواسته همه آنها را پر کرد و به خانه‌هاى همسرانش روانه ساخت آنگاه ظرفى برداشت و در آن غذا قرار داد و فرمود:این براى فاطمه و شوهرش است....

📚 الأمالی (للطوسی)،ج42
📚 بحار الأنوار (ط - بیروت)،ج43،ص95
📚 عوالم العلوم ،ج11،ص438


🔺در امالی «خبیص» ذکر شده و در بحار الأنوار به جای آن ،«حیس» آمده است که به نظر می رسد با توجه به اینکه رسول خدا صلی الله علیه و آله از امیرالمومنین علیه السلام می خواهند که خرما و روغن تهیه کنند و کشک را ذکر نمی کنند،«خبیص» صحیح است زیرا در ترکیبات خبیص کشک وجود ندارد و روغن و خرماست.

🔸حیس حلوایی است که از روغن زرد و خرما و کشک تهیه می کنند و برخی به جای کشک سویق به آن اضافه می کنند.

📗 در باب مربوط به حج در کتب اربعه احکامی درباره حلوای خبیص آمده که می توانید به الکافی،ج4،ص506 و تهذیب الأحکام،ج5،ص298 مراجعه کنید.




🌐 وبسایت :        islamic-cooking.blog.ir

‌🔵 کانال تلگرام:     t.me/Islamic_cooking

🔶 اینستاگرام :      instagram.com/islamic_cooking

🔶 کانال ایتا :        eitaa.com/Islamic_cooking

🎥 کانال آپارات :     aparat.com/islamic_cookin


خبیص،حلوای خبیص،حلوای خرما،شیرینی عروسی اهل بیت،شیرینی عروسی حضرت زهرا،شیرینی عروسی حضرت علی،شیرینی پیامبر،طرز تهیه حلوای خبیص،طرز تهیه خبیص،خبیص چیست؟،آشپزی اسلامی،شیرینی در روایات،حلوای عروسی حضرت زهرا،حلوای خرما و روغن زرد،آشپزی در روایات،عروسی حضرت زهرا،شیرینی عروسی حضرت فاطمه،تغذیه اسلامی،آشپزی در طب اسلامی،حلوای اسلامی
  • آشپزی اسلامی